Arıları Ne Kadar Tanıyorsunuz?

Arılar doğanın küçük, ama önemli canlıları arasındadır. Yeşil bir gezegen için toprak, su ve güneş kadar arıların da rolü büyük. Arılar ile ilgili bilinen en genel bilgi polenleri taşıyarak bitkilerin tozlaşmasına katkı sağlamasıdır. Peki arıların gezegenimize ve insanlara katkısı sadece bu kadar mı?

Arı ile ilgili az bilinen gerçekleri bu yazımız ile gün yüzüne çıkarıyoruz.

Arıların Biyoçeşitliliğe Sağladığı Yararlar

Dünyadaki meyve ve sebzelerin en az %30’u ve tüm bitkilerinse %90’ı büyümek ve çoğalmak için çapraz tozlaşmaya ihtiyaç duyar.

Kakao, elma, kavun, çilek gibi mahsullerin yetişmesinde büyük rol oynayan arılar, ormanların büyümesine de katkı sağlarlar. İnsanlar için de önemli bir yere sahip olan, farklı tıp ve tedavi yöntemlerinde kullanılan söğüt ve kavak ağacı, arıların katkısı ile yetişmekte ve büyümektedir.*

*Söğüt ağacı, aspirin olarak kullanılır. Olgunlaşmadan çiğnenen söğüt meyvesi ağızdaki yaraların iyileşmesinde de etkilidir. Kavak ağacı da ilaç yapımında kullanılmaktadır. Romatizmaya ve mide rahatsızlıklarına iyi gelen kavak ağacı çay olarak tüketildiğinde ise ateş düşürücü özelliğine sahiptir.

Arıların Fillere Yardımı

Afrika gibi yerlerde gerçekleşen ani fil baskınlarından dolayı tarım alanları zarar görmekte. Bu durum da filler ve insanlar arasında ilişkinin bozulmasına neden olmakta. İnsanlar ile fillerin arasındaki ilişkinin bozulmaması adına Afrika bal arıları devreye girdi. Fillerin arılardan korktuğunu bilen Afrika halkı, tarım alanlarının zarar görmemesi adına, tarım alanlarının çevresine arı kovanı çiti yerleştirdi.

Arılar Bombaları Tespit Edebiliyor

Arılar bombaları tespit etmek için eğitilebiliyor. “Klasik koşullanma eğitimi” ile belirli bir kokuyu yiyeceklerle ilişkilendirmeyi öğrenebilen arılar, patlayıcıların aromasını kokladıklarında yiyeceklere verdikleri tepkilerin aynısını verebiliyor. Aynı zamanda uyuşturucu ve hastalıkların tespit edilmesi için de arılar eğitilebiliyor.

Tıp Alanında Arıların Yeri

Apiterapi

Uzmanlar, bal arıları gibi sosyal hayvanlar tarafından geliştirilen ve paylaşılan “sosyal bağışıklık” adı verilen toplu bağışıklık savunmasını araştırıyor. Sosyal bağışıklık, bir kovanın sağlığını iyileştirmede oldukça etkili bir faktördür. Bu nedenle uzmanlar, bal arısı ürünlerinin tıbbi amaçlar için kullanımını ifade eden apiterapi’nin etkinliği hakkında incelemelerine halen devam ediyorlar.

Propolis

Genellikle arı tutkalı olarak anılan propolis, arıların yuva yapımında kullandıkları bir yapı malzemesidir. Ancak propolis arıların sadece yuvayı inşa etmek için kullandıkları bir malzeme değildir. Aynı zamanda arılar tarafından dezenfektan olarak da kullanılmaktadır. Propolisin ayrıca tıp tarihinde Eski Mısır’a kadar uzanan bir geçmişi vardır. Yapılan çalışmalar propolis bazlı tedavilerin antibiyotikler gibi etkin olduğunu göstermiştir.

Balmumu

Arıların en iyi yapı malzemelerinden biri olan balmumu da doğal antibakteriyel yapısı sayesinde tıpta birçok avantaj sağlamaktadır. Ameliyatlarda da kullanılan balmumu, kemik yüzeylerindeki kanamayı durdurmak için etkilidir.

Arı Zehri

Arıların savunma sisteminden biri de zehirdir. Arı zehri, melittin adı verilen antiseptik bir bileşik içerir ve HIV/AIDS tedavisinde kullanılmaktadır.

Bal

En çok bilinen ve tüketilen arı ürünü olan bal, içindeki proteinler sayesinde binlerce yıldır yaraları tedavi etmede de kullanılmaktadır.

Arı Sütü

Arı sütü larvaların gelişiminde önemli bir besin kaynağıdır. Kraliçe arının yaşamı boyunca tek besin kaynağı da yine arı sütüdür. İçerdiği bol miktarda aminoasit, antioksidan ve vitamin nedeniyle arı sütü, besin takviyesi olarak sıklıkla tercih edilir.

Arılar Hakkında Az Bilinen Gerçekler

• Arıların ilk çiçekli bitkiler (anjiyospermler) ile birlikte yaklaşık 130 milyon yıl önce ortaya çıktığına inanılmaktadır.
• Dünyada bilinen yaklaşık 25.000 arı türü bulunuyor.
• Arılar, yaban arılar karıncalar ile birlikte Hymenoptera adlı böcek takımına aittir
• Kolonide yaşamayan ve yalnız arı olarak bilinen arı türleri de vardır.
• Arılar kırmızı rengi göremezler ancak taç yapraklarındaki UV işaretleri görebildikleri için kırmızı çiçekleri ziyaret ederler.
• Arılar, iş değiştirdiklerinde beyin kimyaları da değişir.
• Yaşlanan arılar, daha genç arıların işlerini yaptığında beyinlerinin yaşlanması durduğu gözlenmiştir.
• Her arının bir kişiliği vardır. Bazı arılar çekingen bazıları ise karamsar olabilmektedir.
• Arılar, yön bulmak için Güneş’i pusula olarak kullanırlar.
• Soğuk kış aylarında kolonilerini beslemek için bal üreten arıların bu tatlı besininden kuşlar, rakunlar ve böcekler de faydalanmaktadır.
• Çiğdem, kardelen, yer sarmaşığı ve söğüt ağacının yetişmesinden arılar sorumludur.
• Arılar, uyurlar.
• Et yiyen bazı arılar da vardır.
• Arıların beş gözü bulunur.